poniedziałek, 6 czerwca 2016

Drumlanrig Castle

Godzinę jazdy autem w stronę Dumfries mamy renesansową perełkę architektury: Drumlanrig Castle (czyt. dramlanrig kasyl)


Sam zamek rzadko jest otwarty dla zwiedzających: w Wielkanoc, kilka długich weekendów wiosennych oraz w lipcu i sierpniu. Nie załapaliśmy się niestety na żaden z tych terminów, dzięki czemu mniej wydaliśmy na wstęp - po 6 funtów za dorosłych, a dziecko udawało pięciolatka i weszło za darmo. Pan, który sprzedawał nam bilety, wręczył nam mapkę i ulotki oraz pięknie opowiedział co gdzie jest, odpowiedział na pytania o ogrody i wędkowanie, pokierował na parking i powiedział, gdzie jest kawiarnia. Bo my, jak na prawdziwych Polaków przystało, zwiedzanie zaczynamy od popasu.

W menu restauracji, poza zwyczajowymi bułkami, zupą, tostami z cheddarem czy szynką, wypatrzyłam też colcannon. To nowe dla mnie słowo okazało się daniem irlandzkim złożonym z duszonej kapusty (lub jarmużu) i tłuczonych ziemniaków z dodatkiem śmietany, połączonych w gładką, śmietankową masę. Skusiłam się, bo ziemniaki i kapusta śmiały się do mojego polskiego serducha. Na zdjęciu pieczony ziemniak (a jakże) i colcannon w towarzystwie obowiązkowej sałatki coleslaw (kolsloł), tu wyjątkowo smacznej, oraz - ku naszemu zaskoczeniu - sałatki ze świeżych warzyw. Przeciętny posiłek z napojem to wydatek rzędu 7-10 funtów na osobę.


Każdy w Szkocji znajdzie coś dla siebie: jedni poszerzają swoją wiedzę o whisky, inni wędrują po górach, jeszcze inni eksplorują zamki i ruiny. Ja najbardziej lubię zamki i pałace oraz ogrody (na szczęście Mąż podziela moje zamiłowanie do ogrodów a Syn zawsze coś sobie znajdzie). Dlatego kiedy dowiedziałam się, że Drumlanrig otoczony jest kilkunastoma ogrodami, nie mogłam się doczekać tej wyprawy.


Szlak prowadzi nas od ogrodu do ogrodu, jedne mniejsze, inne większe, jedne pełne kwiatów, inne drzew lub krzewów, przyciętych w eleganckie, geometryczne formy. Z każdego miejsca zamek wygląda inaczej, za każdym zakrętem nowy widok cieszy oczy a równiutko przystrzyżona trawa dodaje całej posiadłości elegancji. Dzieciaki miały dodatkową frajdę - turlały się w dół po stromych pagórkach, przyprawiając rodziców o palpitacje serca, kiedy na dole pojawiały się oblepione wyschniętą, skoszoną trawą, roześmiane stworki.




Miejscem, które chwyta za serce, jest jednak leśna ścieżka. Wiosną szkockie lasy pełne są kwiecia - od przebiśniegów, przez dziki czosnek i żonkile, po rododendrony i "bluebells" (niebieskie dzwonki) czyli hiacyntowce. Te ostatnie pachną oszałamiająco słodko, zwłaszcza w takiej masie, jaką spotkaliśmy w Drumlanrig.



Zacieniona, leśna ścieżka otacza pałac i jego ogrody, prowadząc nas wzdłuż rzeki na drugą stronę, gdzie czeka na nas skalniak, szklarnie i plac zabaw.



Na końcu naszej trasy znalazł się plac zabaw, z którego Syn nie chciał wyjść - na szczęście dla staruszków są ławeczki i piękne widoki.

Podsumowując: niedrogo, można spędzić cały dzień, zrobić sobie piknik, pojeździć na rowerach (jest wypożyczalnia na miejscu), ale nie na hulajnodze (ścieżki wyłącznie piaszczyste i kamieniste). Malownicze miejsce z urzekającymi ogrodami i panoramą gór i lasów. Łatwo dostępne ścieżki nie odstraszą niewytrawnych wędrowców a dzieci mogą się wyszaleć na placu zabaw. W centrum turystycznym (visitors centre) można obejrzeć przykłady fauny i flory Drumlanrig, dotknąć kory sekwoi oraz zobaczyć film z borsukami w roli głównej. Link do strony zamku znajdziecie tutaj





piątek, 29 kwietnia 2016

Szkockie skarby narodowe: Aktorzy

Subiektywna lista aktorów pochodzenia szkockiego, których znam z filmów lub seriali. Jednych znacie bardzo dobrze a innych kojarzycie z twarzy. Podczas przygotowywania tego zestawienia zauważyłam, ze większość aktorów jest wysoka, w okolicach 180 cm wzrostu. Zaskakująco niewiele jest na tej liście kobiet (stąd trochę "naciągnięta" obecność niektórych pań). Kolejność przypadkowa. 


1. Robert Carlyle. Urodzony w Glasgow, znany z wielu filmów i seriali, m.in. "Trainspotting", "Goło i wesoło" ("The Full Monty"), z Bondem - "Świat to za mało" ("The World Is Not Enough"), "Dawno, dawno temu" ("Once Upon A Time"). W 2017 roku zobaczymy go w sequelu (czyli kontynuacji) kultowego filmu "Trainspotting". Rzadko nosi kilt.




2. Sean Connery. Legendarny i wszędzie na świecie rozpoznawalny jako Szkot. Sir Thomas Sean Connery urodził się w Edynburgu i znamy go przede wszystkim z Bondów, ale jego filmografia obejmuje absurdalną liczbę ról filmowych, gościnnych występów i dubbingów. Sir Connery edukację zakończył w wieku lat 13-tu, z wojska go wylali ze względu na stan zdrowia, zabrał się za kulturystykę i modeling a następnie podbił światowy przemysł filmowy. Od 80-tych urodzin na zasłużonej emeryturze. Często można go zobaczyć w kilcie.




3. Tilda Swinton i Emma Thompson - pół-Szkotki, ale nie mogłam ich pominąć. Tilda Swinton urodziła się w Anglii, ale mieszka w szkockim mieście Nairn a jej ojciec jest wielopokoleniowym Szkotem z klanu Swinton. Ja zakochałam się w Pani Swinton oglądając ją w "Orlando" (polecam gorąco), gdzie grała na przemian mężczyznę i kobietę. Dzięki swej oryginalnej urodzie zagrała tez Archanioła Gabriela w filmie "Constantine" z Keanu Reevesem. Znamy ją tez z - nomen omen - serii o Narnii a ostatnio: "Ave, Cezar!" ("Hail, Ceasar!"). Lista jej ról jest prawie tak długa, jak Sir Connery'ego. Czasem nosi kilt (wiem, wiem, jako kobieta nie powinna, ale z uwagi na jej androginiczne role możemy jej to wybaczyć).



Emma Thompson jest pół-Szkotką za sprawą matki, Phyllidy Law, uznanej aktorki filmowej i telewizyjnej. W dzieciństwie często odwiedzała rodzinę w szkockim Ardentinny, by potem odebrać solidne, angielskie wykształcenie w Cambridge i jakoś tak bardziej kojarzy się z Brannaghiem i Szekspirem niż czymkolwiek innym. 
Może się pochwalić pokaźnym dorobkiem, grała m.in. w "Rozważnej i romantycznej" ("Pride and Prejudice"), "Harrym Potterze" oraz "Niani" ("Nanny McPhee"). Nie nosi kiltu.






4. Ewan McGregor  - chyba najbardziej opatrzony szkocki aktor. Gdzie on nie grał? Ma w dorobku i "Gwiezdne Wojny" ("Star Wars Episode I-III"), i "Trainspotting", a jak pięknie śpiewał w "Moulin Rouge"... Urodził się w Perth a wychowywał w Crieff. Często zakłada kilt.
Przy okazji: jego imię czytamy "jułen".




5. Dougray Scott (/ˈdɡr/). Urodzony w Kirkaldy, Fife. Nie udało mu się zostać Bondem, za to pamiętamy go z "Mission: Impossible II", gdzie wcielił się w postać Seana Ambrose'a. Grał tez w "Gotowych na wszystko" ("Desperate Housewives") i "Długo i szczęśliwie" - Kopciuszku z Drew Barrymore ("Ever After"). Czasem zakłada kilt.



6. Richard Madden. Pochodzi z Elderslie w Renfrewshire. Jeden z wielu Szkotów w "Grze o tron" ("Game Of Thrones"). Nie pokazuje się w kilcie.



7. Robbie Coltrane (właśc. Anthony Robert McMillan), ma na koncie rolę Hagrida w "Harrym Potterze", Rosjanina Valentina Zukovskiego w "Bondach" a także Lorda Dingwalla w "Meridzie Walecznej". Pochodzi z Rutherglen, Lanarkshire. Nie ma nóg do kiltu.




8. Brian Cox. Z zupełnie niezrozumiałych powodów szkoccy aktorzy grają w filmach Rosjan. Brian Cox wcielił się w rolę Ivana Simanova (ten od "zajczik maj!") w filmie "RED" z Brucem Willisem. Grał tez w "Bourne'ach" i całej masie innych filmów, z których go nie kojarzę. Pochodzi z Dundee. Nosi kilt.




9. Gerard Butler to kolejny pan znany i lubiany. Pochodzi z Paisley i ma na koncie sporo filmowych hitów, m.in. "Olimp w ogniu" ("Olympus Has Fallen") i "Londyn w ogniu" ("London Has Fallen"), "300" czy "Brzydka prawda" ("The Ugly Truth"). Często nosi kilt.




10. Urodzony w Glasgow James McAvoy również przedstawiania raczej nie potrzebuje. Nie wszyscy jednak wiedzą, jak czytać to nazwisko: akcent na pierwszą sylabę, MAKawoj. Kojarzę go z "Narnii", "Wanted - ścigani"
czy "X-menów". Kilt nosi chętnie.




11. Kelly Macdonald także pochodzi z Glasgow. Pamiętamy ją z ról w "Trainspotting", "Gosford Park" czy "Niania" ("Nanny McPhee"). W kilcie jej do twarzy.





12. David Tennant podbił świat jako Doctor Who. Urodzony w Bathgate aktor naprawdę nazywa się David John McDonald. Na koncie ma masę ról telewizyjnych i teatralnych, np. w serialu "Szpiedzy w Warszawie" ("The Spies of Warsaw") czy "Jessica Jones". Widywany w kilcie. 





13. Urodzony w Glasgow Peter Capaldi gra od dawna, ma na koncie wiele nagród za role filmowe, telewizyjne i teatralne, ale to rola Doctora Who przyniosła mu największą popularność. Kilt zamienił na spodnie w kratkę.





14. John Barrowman to kolejny glasgowczyk na mojej liście. Pojawił się w serialach: "Doctor Who", "Gotowe na wszystko" ("Desperate Housewives") i "Arrow". Ma tez na koncie liczne albumy muzyczne na których śpiewa. Do kiltu zakłada szpilki.





15. Billy Connolly urodził się w Anderston, Glasgow. Jest przede wszystkim komikiem, a ja znam go z filmu "Lemony Snicket: Seria niefortunnych zdarzeń" ("Lemony Snicket’s A Series of Unfortunate Events"). W kilcie się czuje jak we drugiej skórze.





16. Ducky z popularnego serialu NCIS ("Agenci NCIS") to urodzony w Maryhill, Glasgow aktor David McCallum. Z kiltu zrezygnował dawno temu.




17. Sam Heughan (hiułen)urodził się w Galloway i podbija właśnie świat jako Jamie Fraser w serialu "Outlander". Kilt go kocha.




18. Alan Cumming to szkocki aktor, któremu lepiej idzie na scenie niż na ekranie. Grał m.in. w "Małych agentach" ("The Spy Kids"), "X-men 2", obecnie w serialu "Żona idealna" ("The Good Wife"). Otrzymał szereg nagród za występy teatralne, m.in. za udział w musicalu "Kabaret" ("Cabaret"). Pochodzi z Aberfeldy. Zakłada kilt kiedy tylko może.





19. Graham McTavish urodził się w Glasgow. Ostatnio na duzym ekranie gościł pod postacią hobbita Dwalina w serii "Hobbit", w telewizji w ultraszkockim "Outlanderze". Kilt nosi jak mało kto.





20. Pozory mogą mylić. Urodzona w Motherwell Katie Leung zagrała Cho Chang w "Harrym Potterze". Kilt nie jest w jej stylu.




21. Pochodzący z East Kilbride (u nas mówią "iskobrajd") John Hannah ma na koncie wiele ról filmowych, moje ulubione to Matthew w "Czterech weselach i pogrzebie" ("Four Weddings and a Funeral"), James w "Przypadkowej dziewczynie" ("Sliding Doors") i Jonathan Carnahan w serii "Mumia". Kiltu nie założył nawet na wyżej wymienione wesele.

 


22. Rudowłosa Isla Fisher urodziła się w Omanie (to państwo na "O", które zawsze wpisujemy w "Państwach i miastach", wychowała się w Perth, ale tym australijskim, i dlatego nikt jej nie uważa za Szkotkę. W dodatku dla męża (Sasha Baron Cohen) przeszła na judaizm. Ja jednak postanowiłam ją wpisać na listę, bo chociaż mówi o sobie, ze czuje się Australijką, to jej rodzice są Szkotami i na pewno haggis, parritch  i whisky ją ukształtowały. Pani Fisher dość popularną aktoreczką jest, znamy ją m.in. z takich filmów, jak "Polowanie na druhny"("Wedding Crashers"), "Wyznania zakupoholiczki" ("Confessions of a Shopaholic") czy "Iluzja" ("Now You See Me").
Kilt zakłada tylko w wyobraźni Panów.

 



23. Pochodząca z Inverness Karen Gillan grała Amy Pond w serialu "Doctor Who", wcieliła się tez w niebieskoskórą, złą siostrę Nebulę w "Straznikach Galaktyki" ("Guardians of the Galaxy"). Zdecydowanie MA nogi do kiltu.





24. Iain Glen jest kolejnym Szkotem w "Grze o tron" ("Game of Thrones"). Lista jego ról filmowych i serialowych jest długa, grał m.in. w "Gorylach we mgle" ("Gorillas in the Mist"), "Żelaznej damie" ("The Iron Lady"), czy "Resident Evil". W 1991 roku zagrał Józia w "Ferdydurke" ("30 Door Key") Jerzego Skolimowskiego. Urodził się w Edynburgu. Chętnie zakłada kilt.



25. Glasgowczyk Richard Rankin nie jest jeszcze bardzo znany, ale na pewno będzie po udziale w serialu "Outlander" w 2016 roku. Noszenie kiltu ma w genach.




26. Komik Colin Mochrie, znany z "Whose Line Is It Anyway", pochodzi z Kilmarnock w "moim" Ayrshire. Jako dziecko wyemigrował z rodziną do Kanady i ma Kanadyjskie obywatelstwo. Kilt założył na własny ślub.




















27. Matthew Keller z serialu "Białe Kołnierzyki" ("White Collar") czyli Ross McCall, pochodzi z Glasgow. Jest szansa, ze założy kilt na swój ślub. Póki co jest kawalerem.


28. Shirley Henderson urodziła się w Forres, Morray a wychowała w Kincardine, Fife. Pamiętam ją jako Jude, przyjaciółkę Bridget Jones i Jęczącą Martę (Moaning Myrtle) z "Harry'ego Pottera", którą zagrała w wieku 36 lat. Kiltu nie zakłada.



29. Kolejny rudzielec w zestawieniu, Rose Leslie, właśc. Rose Eleanor Arbuthnot-Leslie, pochodzi z Aberdeen. Zagrała w "Grze o tron" ("Game of Thrones") a także w "Downton Abbey". Rodzina by ją wydziedziczyła, gdyby nie nosiła kiltu, a jest o co kopie kruszyć, kiedy się wychowywało w XV-wiecznym zamku Lickleyhead (do kupienia). Jej mama jest potomkinią Simona Frasera, XIII-go Lorda Lovat. Idealna kandydatka do roli Brianny w serialu Outlander, gdyby nie inne zobowiązania... 





30. Kolejna znakomita aktorka z Paisley, Phyllis Logan, zabłysnęła dla mnie w "Downton Abbey". Gra od lat 70-tych, głównie w produkcjach telewizyjnych. Nie dla niej kilt.


31. Pochodzący z Hamilton Ian Buchanan nie zwróciłby mojej uwagi, gdyby przez 5 lat nie występował jako Dr. Warwick w serialu "Moda na sukces" ("The Bold and the Beautiful"). Poza tym, jakże znaczącym osiągnięciem (żarty na bok, zdobył wiele nagród za tę rolę oraz za tę w serialu "Szpital Miejski" ("General Hospital"). Grywa głównie w TV, ma tez na koncie role filmowe, ale nikt ich nie pamięta. W kilcie? Proszę bardzo!

 

Gdyby ktoś chciał zobaczyc pełniejsze zestawienie to polecam:
Najbardziej popularni ludzie urodzeni w Szkocji/UK - 2354 nazwiska
Znani ludzie w kiltach - 66 nazwisk
100 sławnych Szkotów
Sławni ludzie ze Szkocji - 48 nazwisk
Lista szkockich aktorów w Wikipedii



Wyspa Arran (dzień drugi).

Niełatwo jest opisać wycieczkę po 2,5 roku, ale spróbuję... Czas na drugą część relacji z dwudniowej wycieczki na Arran. Sporo czasu upłynę...